Шупашкар районӗнче тухса тӑракан «Тӑван Ен» хаҫата килтен тухмасӑрах ҫырӑнайӑн. Хаҫатӑн сайтӗнче хыпарланӑ тӑрӑх, район хыпарҫине вулас текенсен редакцин сайтне кӗмелле кӑна.
Хаҫата ҫапла майпа альтернативлӑ та (тепӗр майлӑ каласан, редакцие ҫитсе унтан илме), пуштӑ урлӑ та ҫырӑнма май пур. Тата, паллах, электрон версине суйлама юрать.
Ҫамрӑк та мал ӗмӗтлӗ коллектив Татьяна Вашуркина редактор ертсе пынипе яланах шыравра. «Тӑван Енре» ӗҫлекенсем хыпарланӑ тӑрӑх, маларах вӗсем сайт урлӑ рекламӑсемпе пӗлтерӳсем илессине йӑлана кӗртнӗ. Халӗ, ав, хаҫата сайт урлӑ ҫырӑнма услови тунӑ. Кӑҫал хаҫатӑн юбилейне кӗтсе илме хатӗрленеҫҫӗ. Ун валли тӗрлӗ календарь (дизайнер-верстальщикӗ — Марина Иванова) кӑларса та хатӗрленӗ.
ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енри хуҫалӑхсенче пӗр талӑкра мӗн чухлӗ сӗт суса илнине шутланӑ.
Официаллӑ даннӑйсене ӗненес тӗк, республикӑра пӗр талӑкра 393,6 тонна сӗт туса илеҫҫӗ. Пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, ку 4,8 процент нумайрах. Анчах сӗт тӑварлӑхе чакнӑ.
Пирӗн республикӑри хуҫалӑхсенче вӑтамран пӗр талӑкра 13 килограмм сӗт сӑваҫҫӗ. Ку пӗлтӗрхинчен 2,3 процент нумайрах.
Лайӑх сӑвӑм тӑвакансем те пур. Комсомольски районӗнчи «Асанкасси» ЯХПК, Элӗк районӗнчи «Новый путь» ЯХПК, Шупашкар районӗнчи «Ольдеевская» агрофирма, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи «Смак-Агро» тулли мар яваплӑ общество пӗр ӗнерен 20 килограмм ытла сӗт суса илеҫҫӗ.
Шупашкар районӗнчи Явӑш ялӗ ҫывӑхӗнче браконьерсем икӗ хир сыснине персе вӗлернӗ. Кӑрлач уйӑхӗн 21-мешӗнче 19 сехетре рейд вӑхӑтӗнче икӗ арҫынна асӑрханӑ. Вӗсем хир сыснине вӑрмантан илсе тухса машинӑна тиенӗ.
Такам хир сыснисене ҫитерсе самӑртни пирки полицие унчченех хыпар ҫитнӗ. Оперативниксем Ҫӗрпӳре пурӑнакан 31 ҫулти арҫынна тытса чарнӑ. Иккӗмӗшӗ вӑрманта тарса ҫухалнӑ. Арҫыннӑн сунара тухма ирӗк панӑ документ пулман.
Машинӑра пӑшал тупнӑ. Ҫавӑнтах хир сыснин ашӗ выртнӑ. Тепӗр арҫынна тепӗр кунхине тытса чарнӑ. Вӗсем патшалӑха 120 пин тенкӗ тӑкак кӳнӗ. Вӗсен тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Шупашкар районӗнчи Шӗнерпуҫӗнчи республикипе паллӑ «Чувашский бройлер» (чӑв. Чӑваш бройлерӗ) чӑх-чӗп хапрӑкне панкурта кӑларасшӑнах. Чӑваш Енӗн Арбитраж сучӗ «Корма и концентраты» тулли мар яваплӑ обществӑн тавӑҫне пӑхса тухнӑ хыҫҫӑн предприятире панкрут умӗнхи сӑнав процедурине кӗртме йышӑннӑ.
Асӑннӑ хапрӑка панкрута кӑларма ыйтса Перекет банкӗ, «Красная поляна» суту-илӳ ҫурчӗ, «Русские корма» общество ҫырнӑ. Ҫак уйӑх вӗҫлениччен вӗсен тавӑҫӗсене те пӑхса тухмалла. Маларах «Ваша марка» общество тавӑҫне пӑхса тухнӑччӗ, анчах ун чух унӑн тавӑҫне тивӗҫтерменччӗ.
Темиҫе кун каялла, ҫак уйӑхра, цехсене чӗпсем янӑ. Предприятин ӗҫ тӑвакан директорӗ Сергей Шпарев Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерствинче раштав вӗҫӗнче иртнӗ канашлура инкубацие 206,6 пин штук ҫӑмарта лартнине пӗлтернӗччӗ. Бройлерсене ӳстермелли 16 цех валли тата 4484,8 пин штук ҫӑмарта туянма палӑртнӑччӗ. Ҫӑмарта тумалли чӑхсене ӳстерме чӗп ака уйӑхӗн 21-мӗшӗнче илсе килесшӗнччӗ. Чӑх ашне пуш уйӑхӗнче сутма тытӑнасшӑнччӗ.
Чӑваш Енӗн пӗрремӗш президенчӗ Николай Федоров республикӑна килнӗ. Вӑл чӑваш халӑх ҫыравҫи Юхма Мишши тата пултарулӑх интеллигенцийӗ ирттернӗ тӗлпулӑва хутшӑннӑ.
Тӗлпулу Наци музейӗнче иртнӗ. Юхма Мишши хӑйӗн ҫӗнӗ кӗнекине, «Авалхи пӑлхар-чӑвашсем» ятлӑскере, хӑтланӑ. Ӑна Николай Федоров пулӑшнипе кӑларнӑ. Тӗпчев публикацине кӑларнӑ ҫӗре Мускав, Тутарстан, Ҫурҫӗр Кавказ ҫыннисем те хутшӑннӑ.
Юхма Мишши хӑйӗн ӗҫне Чӑваш Енӗн пӗрремӗш президентне халалланӑ. Тӗлпулу кӑрлачӑн 21-мӗшӗнче иртни те ахальтен мар. Ҫак кун, 1994 ҫулта, Николай Федоров президент должноҫне йышӑннӑ.
Юхма Мишши Николай Васильевича чӑваш культурине аталантарас ӗҫ тӗлӗшпе тимлӗ пулнӑшӑн тав тунӑ, Иван Яковлевӑн наци премине панӑ.
Николай Федоров вара Шупашкар районӗнчи вулавӑшсене 1000 кӗнеке парнеленӗ. Куншӑн вӗрентекенсем питӗ савӑннӑ.
Ҫак кунсенче тӗнче тетелӗнчи хаҫатсенчен пӗринче, вӑл Правительство ҫумӗнче мар хаҫатсен шутне кӗрет, Михаил Игнатьев Элтепер ҫуралнӑ тӑрӑхра, Шупашкар районӗнчи Янӑшра, районти Акатуя ирттерме хыпарлакан информаци пичетленчӗ. Анчах темшӗн ку хыпара хӑшӗсем кутӑнла йышӑннӑ, ырӑ хыпар айне тем тӗрлӗ комментари хӑвараҫҫӗ. Республика ертӳҫи Михаил Васильевич вӑл тӑрӑхран пулнипе унта ирттереҫҫӗ, унтисем иртӗхеҫҫӗ тесшӗн.
Хам та Шупашкар район ҫынни пулнӑ май унти пурнӑҫа сӑнаса тӑратӑп. Район администрацине Георгий Егоров ертсе пыма тытӑннӑ хыҫҫӑн вӑл муниципалитетра Акатуя райцентрта унчченхи пек ирттерессине пӑрахӑҫланӑччӗ. Георгий Иванович республикӑри евӗртерех йӗркелеме пуҫланӑччӗ: ял тӑрӑхӗсем хушшинче конкурс ирттереҫҫӗ те ҫӗр ӗҫченӗн уявне ӑҫта йӗркелессине палӑртаҫҫӗ. Республикӑри Акатуй та ҫавӑн пек иртет-ҫке: Шупашкарта уявланипе пӗрлех пӗр-пӗр районта ирттереҫҫӗ. Шупашкар районӗнче вара Кӳкеҫре йӗркелемеҫҫӗ, пӗр-пӗр ял тӑрӑхӗнче пухаҫҫӗ.
Пӗлтӗрхи конкурсра Ҫӗньял-Покровски ял тӑрӑхӗ ҫӗнтернӗччӗ.
Кӗҫех Ҫӗнӗ Шупашкарти хула пульницине ҫӗнӗ тӗп тухтӑр ертсе пыма тытӑнӗ. Галина Пуяндайкина ку должноҫре чылай ҫул ӗҫленӗ, халӗ вӑл унтан кайнӑ. Галина Алексеевна урӑх медицина учрежденине ӗҫе вырнаҫнӑ ӗнтӗ.
Пульницӑна кам ертсе пырасси паллӑ. Нарӑс уйӑхӗнче ку должноҫӗ 41 ҫулти Владимир Дубов йышӑнӗ. Хальлӗхе вӑл Шупашкар районӗн тӗп пульницин пуҫлӑхӗ.
Халӗ пульницӑна вӑхӑтлӑха Вера Алексеева ертсе пырать. Вӑл унччен Галина Пуяндайкинӑн ҫумӗ пулнӑ.
Муркаш районӗнчи Кашмаш тата Хуракасси ялӗнче пурӑнакансем вӑл тӑрӑхра шкул тутарассишӗн ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин патне ҫыру янӑ. Раҫҫей ертӳҫи патне шӑрҫаланипех Муркаш район администрацине ӑсатнӑ.
Унтисем вӗренӳ учрежденийӗ тума ыйтса резолюци хатӗрленӗ. Ял пухӑвне пуҫтарӑннисем 300 ытла ҫын хута алӑ пусма килӗшнӗ. Хастарсем Кашмашри шкула кӑҫалах хӑпартма пуҫлаттарасшӑн.
Вӗренӳ учрежденине тума федераци хыснинчен укҫа уйӑрасса шанса ҫырнӑ ҫырура РФ Президенчӗн Резерв фондӗнче «кӗмӗл» тупасса шаннине палӑртнӑ.
Кашмашра тума палӑртнӑ шкул укҫине Шупашкар районӗнчи Янӑшри шкул валли яма йышӑннине илтнӗ хыҫҫӑн тарӑхнӑ Муркаш районӗнчи Кашмаш тӑрӑхӗнчи хастарсем алла калем тытнӑ пулать.
Шупашкар район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Георгий Егоров тӗлӗшпе (ӑна пӗлтӗрхи пуш уйӑхӗнче арестленӗ хыҫҫӑн килте тытса усрамалла тунӑччӗ) алӑ пусманшӑн пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Чӑваш Енӗн прокуратури хыпарланӑ тӑрӑх, Георгий Егоров хӑй килӗштермен строительство фирмин пуҫлӑхне ҫурта хута яма ура хунӑ. Кивӗ ҫуртран куҫарма тесе ҫав стройорганизаци муниципалитет саккасӗпе нумай хваттерлӗ ҫурт хӑпартнӑ. Анчах район администрацийӗн пуҫлӑхӗ актсене пусмасӑр тӑнӑ. Хута тытса чарнине пула застройщикӑн хыснаран илмелли 5 миллион тенкӗ ытла укҫана тархаслама тивнӗ.
Тарӑхнипе подряд организацийӗ суда тавӑҫпа ҫитнӗ. Унта тӗп парӑмсӑр пуҫне вӑхӑтра тӳлеменнишӗн район администрацийӗнчен ҫур миллиона яхӑн укҫа шыраса илмелле тунӑ.
Дачӑсене ҫаратакан арҫыннӑн савӑнӑҫӗ нумая пыман. Кӑрлач уйӑхӗн 12-мӗшӗнче ӑна полицейскисем преступлени вырӑнӗнче тытса чарнӑ.
54 ҫулти арҫын телевизор вӑрланӑ. ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑрлач уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче __Шупашкар районӗнче_ дачӑсене ҫаратнӑ тӗслӗх ҫине-ҫине пулнӑ.
Кӑрлачӑн 12-мӗшӗнче полицейскисем оперативлӑ шырав мероприятийӗсем ирттернӗ вӑхӑтра вӑрра аллинченех ярса тытнӑ. Хайхискер дачӑри чӳрече решеткине ҫӗмӗрнӗ те телевизор йӑтса тухма хӑтланнӑ.
54-ри арҫын тӗрмерен ҫур ҫул каялла ҫеҫ тухнӑ-мӗн. Вӑрӑ кӳршӗ дачӑра электрохатӗрсем йӑкӑртса сутма ӗлкӗрнине пытармасӑр каласа кӑтартнӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (08.10.2025 15:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 757 - 759 мм, 13 - 15 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Абрамов Яков Абрамович, пӗрремӗш чӑваш депутачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Турхан Кузьма Сергеевич, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Хусанкай Атнер Петрович, филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, профессор ҫуралнӑ. | ||
| Смирнова Валентина Владимировна, Чӑваш Республикин халӑх артистки ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |